Een serieus gevalletje dúh: een Amerikaanse fotograaf verloor een rechtszaak omdat de inbreukmaker zich kon beroepen op de Creative Commonslicentie die de fotograaf op zijn werk had geplakt, las ik bij Petapixel. De fotogebruiker handelde commercieel, tot consternatie van de fotograaf, maar bleef binnen de grenzen van de CC-BY-SA licentie en schond daarom geen auteursrechten.
De fotograaf had een foto op Flickr gezet van een rustieke locatie in Maryland. Enkele jaren later besloot een uitgever van landkaarten die foto op de cover van een boekje te zetten en die boekjes te verkopen. Dat was tegen het zere been van de fotograaf en die spande een rechtszaak aan wegens dit evident commercieel profiteren van zijn harde creatieve arbeid.
Alleen had hij de foto dus als CC-BY-SA online gezet, oftewel naamsvermelding verplicht en afgeleide werken ook weer Creative Commons maken. Het is me niet duidelijk of de fotograaf het commerciële aspect over het hoofd gezien had of gewoon dacht dat dít toch te ver ging. Dat laatste hoor ik wel vaker: ja, het op je site zetten met een advertentie erbij is toegestaan maar “echt” commercieel gebruik is toch niet de bedoeling. Maar zo werkt Creative Commons niet. Commercieel is commercieel.
Plaintiff repeatedly voices consternation in his pleadings about defendant’s distribution of the publication that displayed his work on its cover for profit, but of the many licenses available to choose from, plaintiff selected the one that specifically authorized commercial use.
De enige vraag was nog of de uitgever zich hield aan de voorwaarden. Aan naamsvermelding was voldaan: de fotograaf werd keurig achterin genoemd. De eis om de “Uniform Resource Identifier” van de licentie te noemen leek iets ingewikkelder. Er stond alleen “CC-BY-SA” en geen hyperlink of wat dan ook. Maar de rechter citeert Internet STD 66 over de URI en concludeert dat gezien de omstandigheden het genoeg is om die specifieke lettercode te noemen, want dat identificeert op een uniforme manier de licentie.
Dan de ShareAlike. Niets uit die uitgave mocht openbaar gemaakt of verveelvoudigd worden zonder toestemming van de uitgever, stond er (zoals gebruikelijk) bij. Maar ShareAlike zegt dat je afgeleide werken alleen mag verspreiden onder dezelfde CC-BY-SA licentie. Dus: is het boekje (of een deel daarvan) een afgeleid werk?
Nee, aldus de rechter. Een afgeleid werk is een transformatie, aanpassing of bewerking van de foto. De inhoud van het boek is bezwaarlijk als een aanpassing van de coverfoto te zien. Die twee hebben niets met elkaar te maken. Ook de cover an sich niet: dat is een samenstel van foto en tekst, geen bewerking van de foto. Hadden ze nu de foto paginavullend gebruikt en daar tekst overheen gezet, dan zou het waarschijnlijk wel als afgeleid te zien moeten zijn.
Het doet wat gek aan dat die fotograaf hierover een rechtszaak startte. Maar prettig is het wel: nu weten we een stuk beter wat “afgeleid” is bij Creative Commons, en natuurlijk dat het écht gewoon bindend is als je je werk onder zo’n licentie online zet.
Arnoud
Het volledige artikel bekijken