De helft van de Nederlanders denkt wel eens telefonisch te worden afgeluisterd, las ik bij Nu.nl. Niet geheel ten onrechte, als je alle verhalen sinds Snowden leest. Zoals zaterdag: de AIVD breekt in bij internetfora en sluist gegevens van alle gebruikers vervolgens door, blijkt uit Snowden-documenten die NRC heeft ingezien. Eh, wut. Het onderwerp heeft ook mijn mailbox bereikt: ik krijg nu 2 à 3 mails per dag met vragen in de trant van “mag dit zomaar” en “wat is eraan te doen”.
Eh, tsja. Nee, dit mag niet. De AIVD mag veel, maar zomaar databanken vol met gegevens kraken en kopiëren voor het geval er een rechtsextremistische jihad-kraker tussen zit, nee dat mag niet. Men wijst op artikel 24 Wet inlichtingen- en veiligheidsdiensten, waar in lid 1 inderdaad staat:
De diensten zijn bevoegd tot het al dan niet met gebruikmaking van technische hulpmiddelen, valse signalen, valse sleutels of valse hoedanigheid, binnendringen in een geautomatiseerd werk.
Maar artikel 19 maakt heel duidelijk dat hiervoor aparte toestemming nodig is, en dat die toestemming elke paar maanden opnieuw moet worden aangevraagd. Logisch ook, dat artikel is geschreven om in een concrete situatie een AIVD-hack te kunnen rechtvaardigen. Daar zit een staatsgevaarlijk figuur, snel hack zijn PC en zie wat hij van plan is. Dat is toch even wat anders dan “breek overal in waar je kunt, kopieer alles en zoek het thuis op je gemak even na”. Plus, volgens artikel 18 moet er een duidelijke noodzaak zijn in het kader van onderzoek
met betrekking tot organisaties en personen die door de doelen die zij nastreven, dan wel door hun activiteiten aanleiding geven tot het ernstige vermoeden dat zij een gevaar vormen voor het voortbestaan van de democratische rechtsorde, dan wel voor de veiligheid of voor andere gewichtige belangen van de staat;
Het probleem is alleen: wat dóe je eraan. Juridisch dan. Niet heel veel, ben ik bang. Want toetsing of dit klopt, is een beetje moeilijk. De bewijzen dat hiervan sprake is, zijn immers staatsgeheimen en daar kan men dan ook helaas verder niet op ingaan. En tsja, tegen geheim bewijs is het lastig discussiëren, zeker als je wederpartij niet terugpraat.
En zo is het ook met de NSA-sleepnetten en alle andere massale aftapperij waar we de laatste maanden steeds meer over lezen. Nee, dat mag niet, of de grenzen van wat wél mag worden ahem stevig opgerekt, maar wat gaan we eraan doen?
Arnoud
Kent u onze boekenserie Deskundig en praktisch juridisch advies al? Webwinkels, hosting, software, security en meer!
Het volledige artikel bekijken